im mniej
  • Chicago, ale Rzym, nie Roma
    13.12.2000
    13.12.2000
    Jak byście Państwo skomentowali taką różnicę: pisze się Chicago, a czyta [Szikago]. Miasto leżące w tym samym kraju pisze się Washington, a w polskiej telewizji piszą Waszyngton i czytają [Waszyngton] – przez polskie w i y, czyli źle…
  • Co wolno Mickiewiczu, to nie tobie, Nitschu

    16.06.2021
    16.06.2021

    Profesor UŁ Jerzy Starnawski przytoczył swego czasu następującą anegdotę o prof. Kazimierzu Nitschu: „Nitsch wywiesił kiedyś ogłoszenie zaczęte słowami: «Ci, co chodzą na moje seminarium...». Znalazł się student, który poprawił «co» na «którzy». Nadszedł Nitsch i dopisał z boku: «Panno Święta, co Jasnej bronisz Częstochowy...». Student polemizujący z profesorem nie pozostał dłużny, dopisał: «Co wolno Mickiewiczu, to nie tobie, Nitschu»”. Kto tak naprawdę miał rację w tym sporze?

  • Dlaczego odchudzić, a nie odgrubić?
    24.06.2009
    24.06.2009
    Witam,
    zastanawia mnie, jaka jest geneza słowa odchudzać się. Przecież dosłownie znaczy to 'przestawać być chudym', skąd więc jednak wzięło się w polszczyźnie takie wyrażenie?
    I w związku z tym, jakie jest jego przeciwieństwo? Odgrubiać się? Jak powiedzieć o osobie, która stara się przybrać kilogramy, a nie je zrzucić?
    Pozdrawiam,
    Andrzej Prusinowski
  • dlaczego Rzym, a nie Roma?
    28.11.2007
    28.11.2007
    Jak doszło do tego, że w języku polskim (i podobnie w innych językach słowiańskich) oryginalna nazwa Roma przekształciła się w Rzym?
    Z poważaniem,
    Piotr
  • Duże miasta nie boją się odmiany
    17.03.2013
    17.03.2013
    Dzień dobry,
    jako polonista przygotowuję ciągle różne zaproszenia, regulaminy i mam problem z nazwą urzędów. Istniej bowiem Urząd Miasta Toruń, Urząd Miasta Warszawa, ale także Urząd Miasta Gdyni, Prezydenta Miasta Gdańska. Miasto powinno być w mianowniku czy dopełniaczu?
    Polonistka
  • Poprawność gramatyczna zdania a jego zrozumiałość

    30.06.2023
    30.06.2023

    Dzień dobry,

    czy poprawne jest zdanie „Nie zawsze rozumie treść przeczytanego tekstu i potrafi odpowiedzieć na pytania go dotyczące.”? Czy pierwsza część oznacza, że nie rozumie treści, a druga, że potrafi odpowiedzieć na pytanie? Według mnie „nie zawsze” odnosi się do obydwu części, czyli obydwie umiejętności nie są do końca opanowane. Dziękuję za odpowiedź

  • PZPR – on, ona czy ono?
    25.10.2017
    25.10.2017
    Szanowni Państwo,
    zwracam się do Poradni z pytaniem dotyczącym kwestii określania rodzajów gramatycznych niektórych skrótów. Często słyszę w mediach konstrukcje takie jak: USA nie zgodziły się na…, PZPR prowadziła politykę…, itd. Czy formy te można zastąpić chyba bezpieczniejszym (w sytuacji, gdy nie znamy rozwinięcia skrótu) rodzajem nijakim?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Tylko nie rób plotek!
    2.02.2007
    2.02.2007
    Witam,
    mam takie pytanko: co to znaczy, że ludzie lubią „plotki”. Bo często słyszę, jak ktoś mówi: „Tylko nie mów, żeby nie było plotek!”. A ja nie wiem, o co chodzi, i dlatego nie wiem, jak mam z kimś porozmawiać, żeby rzeczywiście nie narobić tych „plotek”. Proszę o odpowiedź na mojego maila.
    Magda.
  • Wyżyna Czesko-Morawska, której nie było

    23.09.2022
    2.11.2016

    Byłabym bardzo wdzięczna za wyjaśnienie pisowni wyżyny czesko-morawskiej, przedstawionej jako wzorcowa na tegorocznym dyktandzie w Katowicach: Z wyżyn, z czesko-morawskiej zwłaszcza… . W słowniku ortograficznym zaleca się pisownię tej nazwy dużymi literami.

    Z góry bardzo dziękuję za wyjaśnienie.

    Z poważaniem

    Agnieszka Buczkowska

  • a nawet, nie a wręcz
    11.02.2011
    11.02.2011
    Szanowny Panie Profesorze,
    proszę o pomoc w rozwianiu moich wątpliwości. „Czyny kompromitują go jako specjalistę, a wręcz wskazują na jego niezgodną z prawem działalność” – czy to zdanie jest poprawne? Być może spójnik a zaburza tę konstrukcję?
    Co więcej, nie-specjalista ukazany jest na jednej płaszczyźnie z „niezgodną z prawem działalnością”, czy są one faktycznie wystarczająco równoważne?
    Byłabym bardzo wdzięczna za wyjaśnienie ewentualnych błędów w powyższym sformułowaniu.
    Pozdrawiam,
    K.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego